Πάνω απ’ όλα ήταν άνθρωποι…

Κάθε Ιούλη, από το 2003 όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα και μέχρι το 2008, η δικοινοτική πλατφόρμα «Συμμαχία Σταματήστε τον Πόλεμο-Κύπρος» (ΣΣΠ-Κ) οργάνωνε μαζί με άλλες οργανώσεις και ακτιβιστές κοινές εκδηλώσεις στη μνήμη των αδικοσκοτωμένων θυμάτων κι από τις δύο κοινότητες.

Τον Ιούλιο 2009, μετά από εισήγηση της φίλης Σεβγκιούλ Ουλουντάγ, η ΣΣΠ-Κ μαζί με άλλες 18 οργανώσεις αποφάσισε μια διαφορετική εκδήλωση. Να τιμήσουμε μερικούς από τους αφανείς ήρωες που βρίσκονται στον αντίποδα της ιστορίας των εγκλημάτων που διεπράχθησαν κι από τις δύο πλευρές τα τελευταία 50 χρόνια. Έτσι, επιλέξαμε 6 Ελληνοκύπριους και 4 Τουρκοκύπριους που σε καιρό πολέμου, ρισκάροντας ακόμα και τη ζωή τους, έσωσαν ή προστάτευσαν συνανθρώπους τους, προερχόμενους από την κοινότητα «του εχθρού», από βέβαιο θάνατο, σφαγή ή βιασμό. Οι ιστορίες προήλθαν από έρευνες και άρθρα της  Sevgul Uludag που δημοσιεύθηκαν στις εφημερίδες Yeniduzen και Πολίτης.

Εκτός από το οφειλόμενο χρέος της κοινωνίας προς αυτούς τους ιππότες της ηθικής το καθήκον μας επιβάλλει να αναδείξουμε αυτές τις μέχρι σήμερα άγνωστες στον περισσότερο κόσμο ιστορίες θάρρους και ανθρωπιάς για τρεις λόγους:

ΕΠΕΙΔΗ τέτοια παραδείγματα αυτοθυσίας και ανθρωπισμού αποτελούν πηγή έμπνευσης για τον καθένα μας που θέλει να παλέψει ενάντια στον εθνικισμό και ενάντια στον πόλεμο.

ΕΠΕΙΔΗ η εκδήλωση το 2009 υπήρξε ορόσημο καθώς οργανώθηκε σε μια περίοδο όπου οι συνομιλίες βρίσκονταν σε εξέλιξη ενώ την ίδια στιγμή ο εθνικισμός και στις δύο πλευρές, όπως και σήμερα, σήκωνε κεφάλι, με εκδηλώσεις μίσους και προβοκάτσιες.

ΕΠΕΙΔΗ είναι σημαντικό να θυμούμαστε και θυμίζουμε στους νέους πως στην Κύπρο δεν ήμαστε πάντα διχασμένοι αλλά πως για αιώνες οι δυο κοινότητες οι απλοί άνθρωποι ζούσαν αρμονικά. έκαναν φιλίες, αλληλοβοηθιόντουσαν, θρηνούσαν μαζί στις λύπες και μαζί γιόρταζαν στις χαρές.

Για τους διοργανωτές της εκδήλωσης τότε, όπως και όλες οι παρόμοιες εκδηλώσεις μνήμης, αποτελούν μια απάντηση στις προκλήσεις των εθνικιστών. Παράλληλα συμβάλλουν στο χτίσιμο και στις δυο πλευρές ενός κινήματος από τα κάτω που να παλεύει ενάντια στον εθνικισμό, ενάντια στον πόλεμο. 

Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον Ιούλιο του 1974 όταν τις ερπύστριες των τανκς του πραξικοπήματος ακολούθησαν οι ερπύστριες των τανκς και οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί του τουρκικού στρατού και της αεροπορίας.

Γι’αυτό και σήμερα το καθήκον παραμένει επιτακτικό για κάθε δημοκράτη και ακτιβιστή της ειρήνης  που παλεύει υπέρ της προσπάθειας για μια ειρηνική και τη δημοκρατική επανένωση του νησιού.

Ιούλιος 2021 Φαίδων Βασιλειάδης και Δημήτρης Χ Δημητρίου

*«Συμμαχία Σταματήστε τον Πόλεμο-Κύπρος» – «Χέρια Πάνω από τη Διαίρεση» (HAD) – Εργατική Δημοκρατία – Πολιτιστικό Κέντρο BARAKA – Κόμμα Νέα Κύπρος (YKP) – Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών – ΑΠΑΝΕΜΙ – Κίνηση Επανένωσης Κύπρου – Νεοκυπριακός Σύνδεσμος – «Δικοινοτική Πρωτοβουλία Συγγενών Αγνοουμένων, Δολοφονηθέντων και Θυμάτων Πολέμου» -«Παγκ. Κίνηση Διεκδίκησης Δικαιωμάτων Προσφύγων και Παθόντων» – «Επιτροπή Πολιτών για τη Διάνοιξη της Λήδρας και άλλων Οδοφραγμάτων» Συμφιλίωσης/ Uzlaşma – Συντεχνία Τ/Κ Δασκάλων (KTÖS) – Πλατφόρμα Ε/κ και Τ/κ Εκπαιδευτικών «Ενωμένη Κύπρος» – ΡΤΚ -Παράρτημα Λονδίνου – Όμιλος Ιστορικού Διαλόγου και Έρευνας.

July 22, 2009 – We honour Turkish Cypriots and Greek Cypriots for acts of courage and humanitarianism in time of war

First and foremost they behaved humanely…

Every July from 2003, when the roadblocks first opened, until 2008, the bi-communal platform “Stop the War Coalition – Cyprus” StWC-Cy organised along with other organisations and activists joined events in memory of the dead victims from both communities.

In July 2009, at the suggestion of our friend Sevgiul Uludag, the StWC-Cy along with 18 other organizations decided a different approach. To honour some of the invisible heroes, who were the exact opposite of these who committed crimes against both communities in the previous 50 years. Thus, we selected 6 Greek Cypriots and 4 Turkish Cypriots who in time of war, risking their own lives, saved or protected their fellow human beings, coming from the community of the “enemy”, from certain death, massacre or rape. The stories came from Sevgul Uludag’s investigation and articles published in Yeniduzen and Politis newspapers.

In addition to the debt owed by society to these knights of morality, it is our duty to highlight these hitherto unknown stories of courage and humanity for three reasons:

BECAUSE such examples of self-sacrifice and humanism are a source of inspiration for each of us who want to fight against nationalism and against war.

BECAUSE the event in 2009 was a milestone as it was organized at a time when the talks were in progress while at the same time nationalism on both sides, just like today, was on the rise and busy organising events desinged to provoke hatred.

BECAUSE it is important to remember and remind young people that in Cyprus we were not always divided but for centuries the two communities of ordinary people lived harmoniously side by side. They built friendships, supported each other in difficult times, mourned together in sorrow and celebrated in joy.

For the organisers of the event, like all other commemorative events, these were in response to the challenges posed by the nationalists. At the same time, it was a contribution to the building of a movement from below that fights nationalism and against war on both sides of the divide.
This year marks the 50th anniversary of July 1974, when the tracks of the tanks that made the coup were followed by the bombardment of the tanks of the Turkish army and air force.
That is why today it’s still the duty of every democrat and peace activist to continue the fight for the peaceful and democratic reunification of the island.

July 2021, Phaedon Vasiliades & Demetris Hadjidemetriou

* Stop the War Coalition-Cyprus – Hands Across the Divide (HAD) – Workers Democracy – BARAKA Cultural Center – New Cyprus Party (YKP) – Cyprus Green Party – APANEMI – Cyprus Reunification Movement – Neocypriot Association – Bi-communal initiative of Relatives of Missing Persons, Murdered and Victims of War – Pancyprian Movement for Pursuing the Rights of Refugees and Victims – Citizens’ Committee for the Opening of Ledra and Other Checkpoints – Reconciliation / Uzlaşma – Union of Turkish Cypriot Teachers (KTÖS) – Platform of G/C and T/C Teachers «United Cyprus» – CTP –London Branch – Association for Historical Dialogue & Research.